Yeni Türk Ticaret Kanuna Göre Bağımsız Denetime Tabi Olacak Şirketlere İlişkin Usul Ve Esaslar Belirlendi.
I.GENEL BİLGİ
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunun 397’inci maddesinde denetime tabi olan anonim şirketlerin ve şirketler topluluğunun finansal tabloları denetçi tarafından, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunca yayımlanan Uluslararası Denetim Standartlarıyla uyumlu Türkiye Denetim Standartlarına göre denetleneceği, aynı maddenin 4.üncü fıkrasına göre denetime tabi olacak şirketler Bakanlar Kurunca belirleneceği düzenlemesi yer almıştır.
Bu düzenlemeye istinaden denetime tabi olacak şirketlerle ilgili olarak Bakanlar Kurulunca çıkartılan 19.12.2012 tarihli ve 2012/4213 Sayılı Bağımsız Denetime Tabi olacak şirketlerin belirlenmesine dair karar, 23.01.2013 tarih ve 28537 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
II. BAĞIMSIZ DENETİME TABİ OLACAK ŞİRKETLERE GETİRİLEN ÖLÇÜTLER
Tek başına veya bağlı ortaklıkları ve iştirakleriyle birlikte üç ölçüttün en az ikisini sağlayan şirketler, 6102 Sayılı Kanun ile 26.09.2011 tarihli ve 660 Sayılı Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümleri çerçevesinde bağımsız denetime tabi olacaktır.
A) Aktif Toplamı Yüzellimilyon ve üstü Türk Lirası,
B) Yıllık Net Satış Hâsılatı İkiyüzmilyon ve Üstü Türk Lirası
C) Çalışan Sayısı Beşyüz ve Üstü
Şirketlerin bağımsız denetime tabi olmasına genel ölçütleri yukarıda belirtilmiş olan tutarlar olmasına karşın II. Sayılı Listede yer alan şirketlerin statülerine göre daha düşük seviyede ölçütler belirlenmiştir.
III.BAKANLAR KURULU KARARINA GÖRE 01.01.2013 TARİHİNDEN İTİBAREN BAĞIMSIZ DENETİME TABİ OLACAK ŞİRKETLER
I. Sayılı Liste Kapsamında Yer Alan Şirketler
1) Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca Sermaye Piyasası Kurulunun düzenleme ve denetimine tabi şirketlerden;
a) Yatırım kuruluşları,
b) Kolektif yatırım kuruluşları,
c) Portföy yönetim şirketleri,
ç) İpotek finansmanı kuruluşları,
d) Varlık kiralama şirketleri,
e) Merkezi takas kuruluşları,
f) Merkezi saklama kuruluşları,
g) Veri depolama kuruluşları,
ğ) Derecelendirme kuruluşları,
h) Değerleme kuruluşları,
ı) Sermaye piyasası araçları bir borsada ve/veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem gören anonim şirketler.
2) 19.10.2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu uyarınca Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun düzenleme ve denetimine tabi şirketlerden;
a)Bankalar,
b)Derecelendirme kuruluşları,
c)Finansal holding şirketleri,
ç)Finansal kiralama şirketleri,
d)Faktoring şirketleri,
e)Finansman şirketleri,
f) Varlık yönetim şirketleri,
g)Finansal holding şirketleri üzerinde 5411 sayılı Kanunda tanımlandığı şekliyle nitelikli paya sahip olan şirketler.
3) 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu ile 28/3/2001 tarihli ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu kapsamında faaliyet göstermekte olan sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri.
4) İstanbul Altın Borsasında üye olarak faaliyet göstermesine izin verilen yetkili müesseseler, kıymetli madenler aracı kurumları, kıymetli maden üretimi veya ticareti ile iştigal eden anonim şirketler.
5) 10/2/2005 tarihli ve 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu hükümleri uyarınca anonim şirket halinde kurulan tarım ürünleri lisanslı depo şirketleri ile 11/8/1982 tarihli ve 2699 sayılı Umumi Mağazalar Kanunu hükümleri uyarınca anonim şirket şeklinde kurulan şirketler.
6) Ulusal karasal, uydu ve kablolu televizyon sahibi medya hizmet sağlayıcı şirketler.
1) Sermayesinin en az % 25’i kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına, sendikalara, derneklere, vakıflara, kooperatiflere ve bunların üst kuruluşlarına doğrudan veya dolaylı olarak ait olan şirketlerden aşağıdaki üç ölçütten en az ikisini sağlayanlar.
a)Aktif toplamı kırkmilyon ve üstü Türk Lirası.
b) Yıllık net satış hasılatı ellimilyon ve üstü Türk Lirası.
c)Çalışan sayısı yüzyirmibeş ve üstü.
2) Yurt çapında günlük olarak gazete yayımlayan şirketlerden aşağıdaki üç ölçütten en az ikisini sağlayanlar.
a) Aktif toplamı ellimilyon ve üstü Türk Lirası.
b) Yıllık net satış hasılatı yetmişbeşmilyon ve üstü Türk Lirası.
c) Çalışan sayısı yüzyetmişbeş ve üstü.
3) Kaynak tahsisi içermeyen yetkilendirme sahibi şirketler ile çağrı merkezi şirketleri hariç olmak üzere, 15/1/2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu, 5/11/2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 1525 inci maddesi kapsamında Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu denetimine tabi olan şirketlerden aşağıdaki üç ölçütten en az ikisini sağlayanlar.
a) Aktif toplamı yetmişbeşmilyon ve üstü Türk Lirası.
b) Yıllık net satış hasılatı yüzmilyon ve üstü Türk Lirası.
c) Çalışan sayısı ikiyüzelli ve üstü.
4) 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu, 18/4/2001 tarihli ve 4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunu, 4/12/2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ve 2/3/2005 tarihli ve 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun uyarınca Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu düzenlemelerine tabi olarak faaliyet gösteren lisans, sertifika veya yetki belgesi sahibi şirketlerden (4046 sayılı Kanun hükümlerine tabi kamu iktisadi teşebbüsleri hariç) aşağıdaki üç ölçütten en az ikisini sağlayanlar.
a) Aktif toplamı yetmişbeşmilyon ve üstü Türk Lirası.
b) Yıllık net satış hasılatı yüzmilyon ve üstü Türk Lirası.
c) Çalışan sayısı ikiyüzelli ve üstü.
5) Sermaye piyasası araçları bir borsada ve/veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem görmeyen ancak Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında halka açık sayılan şirketlerden aşağıdaki üç ölçütten en az ikisini sağlayanlar.
a) Aktif toplamı onbeşmilyon ve üstü Türk Lirası.
b) Yıllık net satış hasılatı yirmimilyon ve üstü Türk Lirası.
c) Çalışan sayısı elli ve üstü.
6) Gayri faal olan veya faaliyetleri geçici olarak durdurulan veya iptal edilmiş olanj (gerekli ana sözleşme değişiklikleri ve benzeri prosedür işlemleri henüz gerçekleştirilmemiş j olanlar dahil) iştirak ve şirketler hariç olmak üzere, Tasarruf Mevduatı ve Sigorta Fonunun iştirakleri ile mülga 4389 sayılı Bankalar Kanunu ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu) kapsamında Fon tarafından denetimi ve yönetimi devralman şirketlerden aşağıdaki üç ölçütten en az ikisini sağlayanlar.
a) Aktif toplamı yüzellimilyon ve üstü Türk Lirası.
b) Yıllık net satış hasılatı ikiyüzmilyon ve üstü Türk Lirası.
c) Çalışan sayısı beşyüz ve üstü.
7) 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında faaliyet gösteren kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları ile sermayesinin en az % 50’si belediyelere ait olan şirketlerden aşağıdaki üç ölçütten en az ikisini sağlayanlar.
a) Aktif toplamı kırkmilyon ve üstü Türk Lirası.
b) Yıllık net satış hâsılatı ellimilyon ve üstü Türk Lirası.
c) Çalışan sayısı yüzyirmibeş ve üstü.
Bakanlar Kurulu Kararının 3/3 maddesi ile I Sayılı Listede yer alanlar hariç olmak üzere 4046 Sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanuna tabi kuruluşlar ile (II) Sayılı Listenin yedinci sırası kapsamına giren kuruluşlar hariç olmak üzere, sermayesinin en az %50 ve daha fazlası Devlete, İl Özel İdarelerine, kanunla kurulmuş vakıflara ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına ait olan şirketler bağımsız denetim kapsamı dışında tutulmuştur.
BAKIŞ YMM VE BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş.
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR
İLHAN ALKILIÇ