BAKIŞ YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş.
2019 YILI
ŞEFFAFLIK RAPORU
2019 YILI ŞEFFAFLIK RAPORU
Bu rapor 26.12.2012 Tarih ve 28509 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bağımsız Denetim Yönetmeliği’nin 36. maddesi hükmünce KAYİK denetimi yapmış denetim kuruluşlarının ilgili takvim yılına müteakip dördüncü ayın sonuna sonuna kadar şeffaflık raporlarını hazırlamak zorunda olmaları nedeniyle düzenlenmiştir. 30.04.2020
Bakış Yeminli Mali Müşavirlik
Ve Bağımsız Denetim A.Ş.
İlhan ALKILIÇ
YMM, Sorumlu Denetçi
Yönetim Kurulu Başkanı
İÇİNDEKİLER
- Hukuki Yapı ve Ortaklar
- Kilit Yöneticiler ve Sorumlu Denetçiler
- İçinde Bulunulan Denetim Ağının Hukuki ve Yapısal Özellikleri
- İlişkili Denetim Kuruluşları ve Diğer İşletmeler ile Bu İlişkilerin Mahiyeti
- Organizasyon Yapısı
- Kalite Güvence Sistemi İncelemeleri VII- Denetim Hizmeti Verilen KAYİK’ler
- Sürekli Eğitim Politikası
- Bağımsızlık İlkesine Uyum
- Gelirin Dağılımı
- Sorumlu Denetçilerin Ücretlendirilme Esasları XII- Kalite Kontrol Sistemi
XIII- Kurum Tarafından İstenen Diğer Bilgiler
XIV- Diğer Hususlar
I- KURULUŞUN HUKUKİ YAPISI VE ORTAKLARI HAKKINDA BİLGİ
A- Kuruluşun Hukuki Yapısı:
Bakış Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim A.Ş. (“Kuruluş”) 2002 yılında Ankara’da kurulmuştur. Kuruluşa ilişkin Esas Sözleşme 11/12/2002 tarih ve 5694 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanmıştır. Kuruluşun Mersis Numarası 0132045922363572’dir. Kuruluşumuz Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulundan (KGK) 18/04/2014’de bağımsız denetim yetkisi almıştır.
Kuruluşumuz,
- Sermaye Piyasası Kurulundan (SPK)
- Hazine Müsteşarlığı Banka ve Kambiyo Genel Müdürlüğünden
- Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK ) tarafından da yetkiler almıştır.
B- Kuruluşun Ortakları Hakkında Bilgi:
Kuruluş’un 31/12/2019 tarihi itibariyle ortaklarına ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir.
Sıra No |
Ortaklar |
Unvanı |
Bağımsız Denetçi No |
Ortaklık Payı |
Pay Tutarı (TL) |
01 |
İlhan ALKILIÇ |
Yeminli Mali Müşavir Sorumlu Denetçi |
BD/2013/05726 |
62,50 |
31.250,00 |
02 |
İrfan VURAL |
Yeminli Mali Müşavir Sorumlu Denetçi |
BD/2014/05725 |
23 |
11.500,00 |
03 |
Fikri EŞSİZ |
Yeminli Mali Müşavir Sorumlu Denetçi |
BD/2013/01095 |
4 |
2.000,00 |
04 |
Ali Rıza GÖKTEPE |
Yeminli Mali Müşavir Denetçi |
BD/2014/05689 |
2,5 |
1.250,00 |
05 |
Nuri Semih ÖZ |
Yeminli Mali Müşavir Denetçi |
Bd/2014/06030 |
1 |
500,00 |
06 |
Mehmet KÖYCE |
Yeminli Mali Müşavir Denetçi |
BD/2014/05904 |
4 |
2.000,00 |
07 |
Hasan Mazhar ASLAN |
Yeminli Mali Müşavir
Denetçi |
BD/2015/11102 |
1 |
500,00 |
08 |
Melih KARA |
Yeminli Mali Müşavir
Denetçi |
BD/2017/15520 |
1 |
500,00 |
09 |
Aydın BERBEROĞLU |
Yeminli Mali Müşavir
Sorumlu Denetçi |
BD/2017/15112 |
1 |
500,00 |
|
TOPLAM |
|
|
100 |
50.000 |
II- KİLİT YÖNETİCİLER VE SORUMLU DENETÇİLER
Kuruluş’un yönetimi Yönetim Kurulu’na aittir. Yönetim Kurulu İlhan ALKILIÇ (Başkan), İrfan VURAL (Başkan Vekili), Fikri EŞSİZ (Üye)’den oluşmaktadır. Yönetim Kurulu 25/05/2018 tarihinde yapılan Genel Kurulda belirlenmiştir.
31/12/2019 tarihi itibariyle kilit yöneticiler ve sorumlu denetçiler aşağıdaki gibidir.
Adı Soyadı |
Unvanı / Görevi |
1. İlhan ALKILIÇ |
YMM-Sorumlu Denetçi / Yönetim Kurulu Başkanı |
2. İrfan VURAL |
YMM-Sorumlu Denetçi / Yönetim Kurulu Başkan Vekili |
3. Fikri EŞSİZ |
YMM-Sorumlu Denetçi |
III- İÇİNDE BULUNULAN DENETİM AĞININ HUKUKİ VE YAPISAL ÖZELLİKLERİ
Bakış Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim A.Ş., 2007 yılında PİCATREX grubunun üyesi olmuş ve Türkiye sınırları içersinde “PİCATREX” ismini kullanma hakkını elde etmiştir. Daha sonra “PİCATREX” grubu IPG (International Pratice Group) grubuna katılarak IPG adı altında faaliyetine devam etmiştir. Dolayısıyla bağlı bulunulan Uluslararası firma unvanını 2008 yılından itibaren IPG olmuştur. Merkezi Vaduz’da bulunan IPG tüm Avrupa, Asya, Kuzey ve Güney Amerika’da üyeleri aracılığı ile uluslararası denetim, danışmanlık hizmeti vermektedir.
IV- İLİŞKİLİ DENETİM KURULUŞLARI VE DİĞER İŞLETMELER İLE BU İLİŞKİLERİN MAHİYETİ
Kuruluşumuzun raporun düzenlendiği tarih itibariyle BAKIŞ YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE DENETİM LTD.ŞTİ. ‘ile ilişkli şirket kapsamındadır.
V- ORGANİZASYON YAPISI
Kuruluşumuzun organizasyon yapısı aşağıdaki şemadaki gibidir. Kuruluşumuzun ana faaliyeti olan denetim faaliyeti; Mevzuat Komitesi, hukuk, insan kaynakları, mali ve idari işler birimleri ile desteklenmektedir.
Kuruluş Yönetim Kurulu tarafından yönetilmekte ve temsil edilmektedir. Yönetim Kurulu Başkanı ve Başkan Vekili yönetimin koordinatörlüğü görevini üstlenmiştir.
Kuruluş tarafından 2019 yılında bağımsız denetim hizmetleri, 31 Aralık 2019 tarihi itibariyle 5 Sorumlu Denetçi ve 9 Denetçiden oluşan toplam 14 uzman kadro tarafından verilmiştir. Bu 14 kişilik denetçi kadrosunun tamamı Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yetkilendirilmiştir.
Böylece 12 ortağımızın Bağımsız Denetçi Yetkisi bulunmakta ve bunlardan 5’i KAYİK Dahil Sorumlu Denetçi unvanını taşımaktadır. Ayrıca denetçilerin 9’unun SPK’ndan aldığı bağımsız denetim lisansı bulunmaktadır.
Hizmet sunulan müşterilerle saha çalışmasını gerçekleştiren bu denetim ekibi, kalite kontrol ekibi, risk ve bağımsızlık ekibi, mali ve idari işler ekibi ve insan kaynakları ekipleriyle desteklenmektedir.
VI- KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ VE BAĞIMSIZLIK İLKESİ
1. Komiteler
Kuruluşumuzda, faaliyetimizle ilgili görev ve sorumlulukların sağlıklı olarak yerine getirilmesi amacıyla, 660 sayılı KHK, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK)’nın bağımsız denetim konusunda yürürlükte bulunan mevzuatlarına uygun olarak kalite güvence sistemi komitesi oluşturulmuştur.
Kuruluşumuz tarafından üstlenilen denetim hizmetlerinin yüksek kalitede ve en az riskle gerçekleştirilmesi için Kuruluşumuz bünyesinde oluşturulan bu komitenin temel çalışma mantığı, kalite güvence sistemi prosedürlerinin yerine getirilip getirilmediğinin, denetimde görev almayan sorumlu denetçi ve kalite güvence komitesi üyesi tarafından kontrol edilmesidir.
Kuruluşumuzun bünyesinde oluşturulan kalite güvence komitesi aşağıdaki gibidir.
Denetçiler |
Unvan |
Adı Soyadı |
Sorumlu Denetçi |
İLHAN ALKILIÇ |
Sorumlu Denetçi |
İRFAN VURAL |
Sorumlu Denetçi |
FİKRİ EŞSİZ |
Yedek Denetçiler |
Unvan |
Adı Soyadı |
Sorumlu Denetçi |
Aydın Berberoğlu |
Denetçi |
Hasan Mazhar ASLAN |
Denetçi |
Nuri Semih ÖZZ |
2. Kalite Güvence Sisteminin Unsurları
Kalite kontrol sisteminin ayrılmaz parçaları, kalite, kontrol ve kalite güvencesidir. Bağımsız denetimde kalite, verilen bağımsız denetim hizmeti ile ilgili özelliklerin, belirlenen denetim standartlarını karşılama derecesidir. Bağımsız denetimde kalite kontrol sistemi, verilen hizmetin belirli standartların gerekliliğini karşılayabilmesi için yapılması gereken faaliyetlerin planlaması ve yönetilmesi olarak tanımlanmaktadır. Bu çerçevede Kuruluşumuzda kalite güvence sistemi; bağımsız denetimde gerekli kaliteyi ve kamuoyunun yapılan bağımsız denetime olan güvenini sağlamak amacıyla Kuruluşumuz tarafından yapılan işin, belirlenen standart ve ilkelere uygun olarak yapılmasını temin etmek üzere oluşturulan sistemi, kalite kontrol sistemi ise, Kuruluşumuzun denetimde gerekli kaliteyi sağlamak amacıyla, ilgili mevzuat düzenlemelerine uygun olarak bünyemizde oluşturulan sistemi ifade etmektedir. Kalite kontrol ile verilen bağımsız denetim hizmetlerinin nicelik ve özellikle nitelikleri açısından daha üst düzeylere ulaştırılması ve verimliliğin artırılması sağlanmaya çalışılmaktadır.
Bağımsız denetimin etkin bir kalite kontrol denetimini yapmak için temel şartlar; yönetimden destek, eğitilmiş denetçiler, tanımlanmış denetim prosedürleridir. Bu nedenle Kuruluşumuzda bağımsız denetimde görev alan denetçilerin kaliteli bir denetim çalışması gerçekleştirmeleri için denetimin kalitesini sağlayıcı ve koruyucu unsurlar uygulanmaktadır. Bu unsurlar aşağıdaki gibidir:
- Denetim işlerinin kabulü ve yürütülmesi,
- Uyulması gereken mesleki etik kurallar ve bağımsızlık ilkeleri,
- Bağımsız denetim ekibinin belirlenmesi ve sorumlulukları,
- Yapılan bağımsız denetimin gözetimidir.
3. Kalite Kontrol Uygulamaları
Kamu Gözetim Kurumu (KGK) tarafından, 26 Aralık 2012 tarih ve 28509 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bağımsız Denetim Yönetmeliği”nin 21/07/2018 tarih ve 30130 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan değişik 20. maddesi gereği denetim kuruluşları ve denetimi üstlenen bağımsız denetçiler faaliyetlerini, asgari şartları Kurumca belirlenen bir kalite kontrol sistemi çerçevesinde yürütmek zorundadır. Bu sistemin uygulanmasında, Kurum düzenlemelerine göre oluşturularak Kuruma bildirilen kalite kontrol sistemine ilişkin yazılı politika ve süreçlere uyulur. Söz konusu politika ve süreçler Kurum düzenlemelerine paralel bir şekilde güncellenerek uygulanır. Bu bağlamda, Kurum tarafından 2 Ekim 2013 tarih ve 28783 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Finansal Tabloların Bağımsız Denetim ve Sınırlı Bağımsız Denetimleri ile Diğer Güvence Denetimlerine İlişkin Hizmetleri Yürüten Bağımsız Denetim Kuruluşları ve Bağımsız Denetçiler İçin Kalite Kontrol Standardı 1” (“KKS1”) Tebliği yayımlanmıştır.
Kuruluş, yapılan denetimlerin kalitesinin kontrolü için ilgili mevzuat uyarınca öngörülen tüm hususlar dikkate alınarak oluşturulmuş tam kapsamlı ve etkin bir kalite kontrol sistemi yürütmektedir. Bu sistem temel olarak KKS1 çerçevesinde gerekli tüm kalite kontrol uygulamalarını içermektedir.
Kalite kontrol sistemiyle ilgili Türkiye Denetim Standartları, denetim kuruluşları açısından denetimlerin kalite kontrolleriyle ilgili düzenlemeleri içeren KKS1 ve her bir denetim işi için geçerli olan bağımsız denetim standardı 220-“Finansal Tabloların Bağımsız Denetiminde Kalite Kontrol Standardını” içermektedir. Oluşturulan kalite kontrol sistemi; KKS1, BDS 220 ve ilgili mevzuat kapsamında aşağıdaki alt başlıklar halinde sunulan kalite kontrol politika ve uygulamalarını içermektedir.
Kuruluşumuzun kalite denetimi temel olarak, görüşmeler, genel değerlendirme testleri ve dosya incelemelerinden oluşarak, kontrol sisteminin etkin bir şekilde işleyip işlemediği veya ne kadar etkin işlediği belirlenmeye çalışılmaktadır. Ancak bir kalite kontrol sisteminden azami faydanın sağlanabilmesi için kalite, denetimin sadece son aşamada değil tüm bağımsız denetim süreçlerinde de yer alması gerektiğinden hareketle, bağımsız denetimle eş zamanlı olarak bağımsız denetimin kontrolü ile görevlendirilen bağımsız denetçiler, denetimden sorumlu ekibin bağımsızlık konusunda yaptığı değerlendirmeleri, önemlilik kavramı çerçevesinde inceleyerek risklerin belirlenmesine, tereddütlü konularda yeterli danışmanlık hizmeti alınıp alınmadığı hususlarında, konuyla ilgili raporları inceleyerek bağımsız denetim çalışmasının gözetimini yapmaktadırlar. Kalite güvence sistemimizde, bazı denetim dosyaları seçilerek test edilmekte, uygun denetim standartları ve bağımsızlık ilkelerine uyum, tahsis edilen kaynakların nitelik ve niceliği ile ödenen denetim ücretinin karşılaştırılması ve Şirketimizin sirkülerleriyle belirlenen yöntemlere uygun olarak yapılıp yapılmadığı incelenmektedir.
Bu çerçevede kalite güvence politika ve uygulamaları Komite tarafından belirli bir plan dahilinde 2019 yılında da test edilmiştir. Bunlar:
- İş etiği ve bağımsızlık ilkelerine uyum,
- İşin kabulü ve sürekliliği ile ilgili uygulamalar,
- İnsan kaynakları yönetimi,
- Denetim ekibinin oluşturulması ile ilgili uygulamalar,
- Denetim işinin kalitesinin sağlanması ile ilgili uygulamalar,
- Yapılan denetimlerde harcanan saatlerin yeterliliği,
- Belgelendirme ile ilgili uygulamalar,
- Uluslararası Denetim Standartlarına uygun olarak dokümante edilip edilmediği;
konularında kontroller yapılmıştır.
4. Bağımsızlık İlkesine Uyum
Kalite kontrolünün ayrılmaz parçası olarak etik ilkeler ve bağımsızlık ilkeleri oluşturulmuştur. Bağımsız denetim işinde yer alan bağımsız denetçilerin dürüstlük; tarafsızlık; profesyonel yeterlik, mesleki özen ve titizlik, gizlilik ve profesyonel davranış olarak sıralanmış olan etik ilkelerin temel prensiplerine olan uyumu kontrol edilmiştir. Bağımsızlık ilkesi ile ilgili olarak gerçekleştirilmiş olan bağımsız denetimle ilgili bağımsızlığın sağlanmış olduğuna ilişkin sonuçlara ulaşacak olan sorumlu denetçi;
— Bağımsızlığı tehdit eden durumları tespit ederek, özüne ve önemine göre değerlendirmekte, eğer bağımsızlık ilkelerinin ihlali ile ilgili tespit edilmiş bir durum varsa, bağımsızlığın devamının riske girip girmediğini belirlemekte,
— Bağımsızlığı tehdit eden durumları uygun önlemler alarak bertaraf etmekte veya kabul edilebilir bir seviyeye indirmek için koruyucu önlemler almakta,
— İlgili sonuçları ve sonuçları destekleyen kanıtları dosyalamaktadır. Eğer bağımsızlığı tehdit eden durumlar ortadan kaldırılamıyor veya kabul edilebilir bir seviyeye indirilemiyorsa bağımsız denetimden çekilme kararı sorumlu denetçi tarafından alınmakta ve yönetimin onayı ile gerekli işlemler başlatılmaktadır.
2019 yılında bağımsızlığı zedeleyecek tehditler ve bunlara karşı alınacak tedbirler yeniden belirlenmiş ve tüm denetçilerimize duyurulmuştur. İnsan Kaynakları Departmanı tarafından tüm ortaklardan ve denetçilerden bağımsızlık ve gizlilik bildirimleri alınarak personel dosyalarına konulmuştur.
Bu çerçevede kalite güvence sistemi kapsamında yapılan gözden geçirmelerde, denetim faaliyetinde bağımsızlığı tehlikeye sokacak herhangi bir husus tespit edilmemiştir.
5. Kuruluşumuz Hakkında Yapılan Denetimler
Kuruluşumuz, 13/06/2013 tarihinde Sermaye Piyasası Kurulunca; sınırlı denetime tabi tutulmuştur. Bunların dışında başka bir denetim yapılmamıştır.
VII- DENETİM HİZMETİ VERİLEN KAYİKLER
2019 yılında:
- RODRIGO TEKSTİL A.Ş.’ye bağımsız denetim hizmeti sunulmuştur.
VIII- SÜREKLİ EĞİTİM POLİTİKALARI
Kuruluş ortaklarından 12’si uzun yıllar kamu kesiminde denetim elemanı (Maliye Bakanlığında Gelirler Kontrolörü, Maliye Müfettişi ve Hesap Uzmanı) olarak çalışmıştır. Ayrıca bir çoğu adı geçen Bakanlık’ta üst düzey görevlerde bulunmuştur. Denetim deneyimleri, Devlet ve Özel Kesim faaliyetleri konusundaki bilgileri üst düzeydedir.
Denetçilerimizin mevzuat bilgi birikimleri, okuduklarını anlama, yorumlama ve uygulama, buna göre denetimlerine yön verme açısından tatminkar düzeydedir. Denetim deneyimleri, denetledikleri müşterileri ile ilişki kurma, riskleri belirleme ve değerlendirme, buna göre denetim prosedürleri uygulama açısından yeterlidir.
Ancak denetimin etkinliği büyük ölçüde, denetimi yapan kişilerin yeterliliğine bağlı olduğundan, denetim yapacak kişilerin şirket içi ya da şirket dışı kaynaklardan uygun eğitimler almasını gerektirmektedir. Bu nedenle denetçilerin şirket içi ve şirket dışı kaynaklardan uygun eğitimler alması sağlanmıştır.
Ayrıca ortakların ve denetçilerin mevzuat bilgilerinin güncellenmesi konusunda Meslek Odaları ve Üniversiteler tarafından düzenlenen eğitim çalışmalarına katılım sağlanmıştır.
Kuruluş bünyesinde çalışan denetçiler ve denetçi yardımcıları sürekli olarak eğitime tabi tutulmaktadır. Denetçilere ve denetçi yardımcılarına özellikle güncel mevzuatla ilgili sunum çalışmaları yaptırılmaktadır. Yapılan sunumlar aracılığıyla, tartışmalı konular karşılıklı fikir alışverişi yapılarak istişare edilmekte ve gerektiğinde alanında uzman kişilerden bilgi desteği alınmaktadır. Bunun yanında günlük olarak mevzuat takibi yapmakta ve önemli görülen değişiklik ve düzenlemeler Sirkülerler aracılığı ile denetçi kadrosu ile paylaşılmaktadır.
|
|
SÜREKLİ EĞİTİM POLİTİKALARI KAPSAMINDAKİ ÇALIŞMALAR |
S.No |
Eğitim Tarihi |
Eğitim Konusu |
Yer |
Katılımcılar |
Eğitmen |
1 |
10 Mart 2019 |
Gelir Vergisi Beyanname Düzenleme Eğitimi |
ANKARA MERKEZ OFİSİ |
Tüm Personel |
YMM İRFAN VURAL |
3 |
5 Nisan 2019 |
Yıllara Sari İnşaat
İşlerinde Vergi Uygulamaları |
ANKARA MERKEZ OFİSİ |
Tüm Personel |
YMM İLHAN ALKILIÇ |
4 |
10 Nisan 2019 |
Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Eğitimi |
ANKARA MERKEZ OFİSİ |
Tüm Personel |
YMM İRFAN VURAL |
6 |
16 Mayıs 2019 |
KDV ve Muhtasar
Beyannamesi
Düzenleme ve
Denetimi Eğitimi |
ANKARA MERKEZ Ofisi |
Tüm Personel |
SMMM SİBEL YÜCEL |
7 |
05 Ağustos
2019 |
BOBİ/FRS
Standardı
|
ANKARA MERKEZ Ofisi |
Tüm Personel |
YMM İLHAN ALKILIÇ |
7 |
10 Ağustos 2019 |
SSK ve Bordro Düzenleme Eğitimi |
ANKARA MERKEZ OFİSİ |
Tüm Personel |
SMMM BERKAY DİŞBUDAK |
8 |
21 Aralık 2019 |
UFRS Güncellenen ve
Yeni Uygulanan
Konuların Standartları
Eğitimi |
ANKARA MERKEZ OFİSİ |
Tüm Personel |
YMM İLHAN ALKILIÇ |
IX- BAĞIMSIZLIK İLKESİNE UYUM
Yukarıdaki bölümlerde açıklandığı üzere denetçilerimizin (Ortaklarımızın) tümü uzun süre Maliye Bakanlığında denetim elemanı olarak çalışmıştır. Bu nedenle denetçilerimiz bağımsızlık ilkesini içselleştirmiş, uygulamalarını bugüne kadar bu ilke doğrultusunda sürdürmüştür. 660 sayılı KHK’nin ikincil düzenlemeleri uyarınca 2019 yılında bağımsızlıklarını sürdürdüklerine ilişkin denetçilerimizden birer taahhütname alınmıştır. Ortakların birbirlerini yakından tanımaları, denetim ekibinin birlikte çalışmalarını sürdürmesi de bağımsız davranılması ve bu konudaki etik kurallara uyulması konusunda güvence yaratmaktadır.
X- KURULUŞ GELİRLERİNİN DAĞILIMI
Şirketimiz 2019 yılında vermiş olduğu hizmetlere göre gelir dağılımı aşağıdaki gibidir.
- Bağımsız Denetim Faaliyetlerinden Kaynaklanan Gelirler : 1.012.100,17 TL
- Diğer Denetim Faaliyetlerinden Kaynaklanan Gelirler : 240.615,34 TL
- Danışmanlık Hizmetinden Kaynaklanan Gelirler : 18.304,00 TL
XI- SORUMLU DENETÇİLERİN ÜCRETLENDİRİLME ESASLARI
Kuruluşumuzun bünyesinde sorumlu denetçiler, müşteri ile yapılan denetim sözleşmesinde belirtilen ücretler ile kardan pay esasına göre ücretlendirilmektedir.
XII- KALİTE KONTROL SİSTEMİ
- KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ
1.1. AMAÇ
Bağımsız denetim şirketimizin;
- Bağımsız denetçilerinin mesleki ilkelere,
- İlgili düzenlemelere,
- Şirket tarafından belirlenen kalite güvencesi ilke ve uygulamalarına uygunluğunu,
- Hazırlanan bağımsız denetim raporlarının gerçek durumunu yansıttığını,
tespit ederek bir kalite güvence sistemi oluşturulmasıdır.
- KALİTE GÜVENCE SİSTEMİNİN ORGANİZASYON YAPISI
2.1. Sorumlu Denetçiler
Denetim şirketimizin yönetim kurulunun 10.01.2018 tarih ve 1 sayılı kararı ile, kalite güvence sisteminin sağlıklı bir şekilde işlemesi ve bu sistemin etkinliğinin sürekli olarak izlenmesini sağlamak üzere;
- Sorumlu Denetçi İlhan ALKILIÇ ve
- Sorumlu Denetçi İrfan VURAL,
görevlendirilmiştir.
Kalite kontrol sistemine ilişkin nihai sorumluluk Yönetim Kurulu Başkanı İlhan ALKILIÇ’a aittir.
Kalite Güvence Komitesine İrfan VURAL ve Kıdemli Denetçi Fikri EŞSİZ olmak üzere kalite güvence ekibi kurmuştur.
Kalite güvencesine ilişkin standartların yazılı hale getirilmesi, bağımsız denetçilerin söz konusu standartlara erişiminin sağlanması, kalite güvencesine ilişkin yurt içi ve yurt dışı gelişmelerin takip edilmesi, bu gelişmelere paralel olarak standartların güncellenmesi, denetim sırasında mesleki ilkelere ya da yasal düzenlemelere uygunluğu zedeleyecek olağan veya olağanüstü durumlar için önlemler oluşturulması gibi hususlar sorumlu denetçilerin sorumluluğundadır.
2.2. Üç Kişilik Komite Oluşturulması
Kalite güvencesi sisteminin oluşturulmasından veya işleyişinden de sorumlu olmak üzere görevlendirilen sorumlu denetçilerce, kalite güvence sisteminin gözden geçirilmesini sağlamak üzere asgari 3 yıllık denetim tecrübesine sahip ve bağımsız denetçi ünvanına haiz bulunan 3 kişilik komite oluşturulacaktır. Bu kapsamdaki sorumlu denetçiler ve komite üyeleri bağımsız denetim sürecinde yer aldıkları işletmelerle ile ilgili kalite güvencesi değerlendirmesine katılamazlar.
Üç kişilik komite, denetim dosyaları üzerinde standart formata göre denetim işlemlerini teste tabi tutarak sonuçlandıracaklardır.
- KALİTE GÜVENCESİNE İLİŞKİN POLİTİKALAR BELİRLENİRKEN DİKKATE ALINAN UYGULAMALAR
Kalite güvencesine ilişkin politikalar belirlenirken aşağıdaki uygulamalar dikkate alınmıştır
- Bağımsız denetim görevindeki tüm personel, mesleki sorumluluklarını yerine getirirken bağımsız, dürüst ve tarafsız olmalı, gizlilik ve profesyonel davranış ilkelerine uygun davranmalı, mesleki yeterlilik, güvenirlilik, mesleki özen ve titizliğe sahip olmalıdır. Bağımsız denetçiler bağımsızlıklarının ortadan kalktığı hallerde ilgili işetmenin bağımsız denetim ekibinde yer almamaları için durum hakkında bağlı oldukları sorumlu denetçiyi ve kalite güvence sisteminden sorumlu olarak görevlendirilen sorumlu denetçileri bilgilendirmekle yükümlüdürler.
- Herhangi bir bağımsız denetim raporuna ilişkin olarak hazırlanmış çalışma kağıtları ile denetim sonucunu etkileyen bilgileri içeren bütün belgeler, bağımsız denetim kuruluşumuz tarafından en az 10 yıl süre ile saklanacaktır.
- İstihdam edilecek bağımsız denetçiler, mesleki sorumluluklarını yerine getirebilecek nitelikte ve yeterli mesleki bilgi ve eğitime sahip olmalıdır. Bağımsız denetçiler, 3568 sayılı Kanuna göre belirlenen sürekli mesleki eğitim de dahil olmak üzere düzenli ve sürekli olarak hizmet içi eğitime tabi tutulacaktır.
- Bağımsız denetim ekibindeki bağımsız denetçiler denetim sona erdiğinde sorumlu denetçi tarafından görev raporu düzenlenmesi sureti ile değerlendirilecektir.
- Mesleki ilkelere ya da yasal düzenlemelere uygunluğu tehlikeye düşürebilecek bir durumun varlığı halinde yönetmeliğin gereği olarak bağımsız denetçiler, kalite güvence sisteminden sorumlu olan sorumlu denetçiyi bilgilendireceklerdir.
- Kalite güvence sisteminin gözden geçirilmesinin kapsamı;
- Bazı denetim dosyalarının seçilerek test edilmesi,
- Uygun denetim standartları ve bağımsızlık ilkelerine uyumun,
- Tahsis edilen kaynakların nitelik ve niceliği ile ödenen denetim ücretinin karşılaştırması yapılacaktır.
- Bu kapsamdaki politika ve uygulamalara ilişkin, denetim kuruluşumuzun internet sayfasında bilgi verilecektir.
- KALİTE GÜVENCE SİSTEMİNE İLİŞKİN UYGULAMA STANDARTLARI
4.1. ŞİRKET BÜNYESİNDE KALİTEYE İLİŞKİN LİDERLİK SORUMLULUKLARI
- Sorumlu denetçi görevli olduğu her bağımsız denetim işinde, bağımsız denetimin genel kalitesi konusunda sorumluluğu üstlenmek, bağımsız denetimin her aşamasında bağımsız denetçilere bağımsız denetimin kalitesi konusunda örnek olmak zorundadır.
- Sorumlu denetçi, her bir denetimin genel kalitesine ilişkin sorumluluğu üstlenirken, atacağı adımlar ile denetim ekibinin diğer üyelerine vereceği mesajlarda,
- Denetimin kalitesi açısından:
- Denetim çalışmalarının mesleki standartlar ile yürürlükteki mevzuat hükümlerine uygun olarak yürütülmesinin önemini,
- Denetim şirketinin kalite kontrol politika ve prosedürlerine uyumun önemini,
- İçinde bulunulan şartlara uygun denetçi raporu düzenlenmesinin önemini,
- Denetim ekibinin hiçbir korku ve baskı olmaksızın endişelerini dile getirebilmesinin önemini vurgular.
- Denetimin yürütülmesinde kalitenin vazgeçilmez bir unsur olduğunu vurgular.
4.2. ETİK HÜKÜMLER
- Sorumlu denetçi ekipte yer alan bağımsız denetçilerin etik ilkelere uyumunu gözetir. Etik ilkeler şunlardır.
- Dürüstlük
- Tarafsızlık
- Mesleki yeterlilik, mesleki özen ve titizlik
- Güvenilirlik ve sır saklama,
- Mesleğe uygun davranış.
- Yukarda belirtilen temel ilkeler; denetim şirketindeki liderlik, meslek, eğitim ve öğretim, izleme ve aykırılık durumunda gerekenin yapılması süreci vasıtasıyla güçlendirilir.
- Sorumlu denetçiler etik ilkelere uygun olmayan hususların varlığı konusunda dikkatli olmak zorundadırlar.
- Bağımsızlığa yönelik tehdit oluşturan durumların ve ilişkilerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi halinde, bu tehditleri ortadan kaldırmak veya kabul edilebilir bir düzeye indirmek için gerekli önlemler alınır veya gerekli hallerde ve yürürlükteki kanun veya diğer düzenlemelerin izin vermesi durumunda denetimden çekilmesi hususları sağlanır.
- Denetim ekibi ve komitedeki bağımsız denetçilerden, etik ilkelerden sapmanın varlığı halinde, bu durumun sorumlu denetçiye yazılı olarak belirtilmesi beklenir. Aksi takdirde bağımsız denetçiler sorumlu olurlar.
- Tespit edilen ihlaller;
- Şirket ile birlikte söz konusu ihlali değerlendirecek olan sorumlu denetçiye ve
- Şirketteki diğer ilgili personele; gereken hallerde, denetim ağına ve uygun önlemi alması gereken ilgili bağımsızlık hükümlerine tabi olan diğer kişilere derhal bildirilir.
- Sorumlu denetçi, gerekli olduğu durumlarda, tespit edilen sorunları ve bunların nasıl çözümlendiği hususunu yazılı hale getirerek bağımsız denetçilere bildirmek zorundadırlar. Etik kurallardan sapmalar ile ilgili denetim şirketinin uygulamasına aşağıda örnekler verilmiştir.
- Çalışma Yasağı
Bağımsız denetçinin eşi ve çocuğu ve 3. dereceye kadar sıhri hısımlarının, bağımsız denetim yapılan şirketlerde ve bunların iştirak veya kuruluşlarında imza yetkilisi olarak veya önemli konularda karar verme pozisyonlarında çalışması uygun görülmemektedir.
- Borç Para Alınması
Bağımsız denetçi, eşi, çocuğu ve 3. dereceye kadar sıhri hısımlarının bağımsız denetim yapılan şirketten, ortaklarından veya ilişkili olduğu kişi ve kuruluşlarından faizsiz veya düşük faizle borç para alması veya menfaat temin etmesi yasaktır.
- Sorumlu denetçiler; bağımsızlığı ortadan kaldıran durumları, gerekli önlemleri alarak ortadan kaldırır veya kabul edilebilir bir düzeye indirir. Çözemediği konuları bağımsız denetim kuruluşu yönetim kuruluna bildirir. Bağımsız denetim kuruluşu yönetimi ile yapılan her türlü tartışmalar yazılı hale getirilir.
- Etik hükümler uyarınca bağımsız olması gereken tüm personelinden her bir denetimden önce ve her halükarda yılda en az bir kez, bağımsızlık politikaları ve prosedürlerine uyduklarını ve uyacaklarını bildiren yazılı bir taahhüt alınır.
- Aynı kıdemli personelin bir güvence denetiminde uzun süre görev aldığı durumlarda yakınlık tehdidini kabul edilebilir bir düzeye indirmek için bir denetçi bir denetim müşterisinde aralıksız en fazla beş yıl görev alabilir.
- Kurum tarafından belirlenen işletmeler ile borsada işlem gören işletmelerin finansal tablolarının bağımsız denetimlerinde, en fazla beş yılın sonunda sorumlu denetçi, denetimin kalite kontrolünü gözden geçiren kişiler ve geçerli olduğu durumlarda rotasyon hükümlerine tabi diğer kişiler rotasyona tabi tutulur.
- Sorumlu denetçi, alınan önlemlerin ortadan kaldıramadığı veya kabul edilebilir bir düzeye indiremediği, denetime ilişkin bağımsızlığa yönelik bir tehdit tespit edebilir. Bu durumda sorumlu denetçi, söz konusu tehditler karşısında atılacak uygun adımları belirlemek için şirket içindeki ilgili kişi veya kişilere bu hususu bildirir. Bu adımlar, tehdidi oluşturan eylem veya çıkarın ortadan kaldırılmasını ya da yürürlükteki mevzuatın izin vermesi durumunda denetimden çekilmeyi içerebilir.
- Sorumlu denetçi, yürütülen denetim için geçerli olan bağımsızlık hükümlerine uygunluk sağlanıp sağlanmadığı konusunda bir sonuca ulaşmak zorundadır. Bu amaçla sorumlu denetçi:
- Bağımsızlığı tehdit eden durumları ve ilişkileri tespit etmek ve değerlendirmek için denetim şirketinden ve -varsa- denetim ağına dâhil şirketlerden ilgili bilgileri alır.
- Denetim açısından bağımsızlığa yönelik bir tehdit oluşturup oluşturmadıklarını belirlemek amacıyla, denetim şirketinin bağımsızlıkla ilgili politika ve prosedürlerine yönelik tespit edilen ihlallere ilişkin bilgileri değerlendirir.
- Gerekli önlemleri almak suretiyle bu tür tehditleri ortadan kaldırmak veya kabul edilebilir bir düzeye indirmek için ya da uygun görülmesi hâlinde ve ilgili mevzuatın izin vermesi durumunda denetimden çekilmek için gerekli adımları atar. Sorumlu denetçi, gerekli adımların atılabilmesi için sorunun çözümüne engel teşkil eden hususları derhâl denetim şirketine bildirir.
- Sorumlu denetçiler, kapsamları dâhil olmak üzere müşterilere sunulan hizmetlere ilişkin bilgileri, bunların tabi olunan bağımsızlık hükümleri üzerindeki -varsa- genel etkilerini değerlendirebilmesi için denetim şirketine sunar,
- Personel, bağımsızlığa tehdit oluşturan durumları ve ilişkileri uygun adımların atılabilmesi için denetim şirketine derhâl bildirir. İlgili bilgiler toplanır ve uygun personele iletilir.
4.3. MÜŞTERİ İLİŞKİSİNİN VE DENETİM SÖZLEŞMESİNİN KABULÜ VE DEVAM ETTİRİLMESİ
- Sorumlu denetçi, müşteri ilişkisinin ve denetim sözleşmesinin kabulü ve devam ettirilmesiyle ilgili uygun prosedürlerin uygulandığından emin olur ve bu konuda varılan sonuçların uygun olduğunu belirler.
- Sorumlu denetçi, önceden öğrenilmiş olması hâlinde denetim şirketinin denetim sözleşmesini reddetmesine sebep olabilecek bir bilgiyi edindiği durumda, kendisinin ve denetim şirketinin gerekli adımları atabilmesi için konuyu derhâl denetim şirketine bildirir.
- Sorumlu denetçiler, müşterinin kabulü, ilişkinin devam ettirilmesi konusunda ulaşılan sonuç ve bilgileri yazılı hale getirmek zorundadırlar. Sorumlu denetçi bu konuda hazırlanan bilgi formunu doldurup imzalamak zorundadır.
- Müşterinin moralitesi, yöneticilerinin ve ortaklarının dürüstlüğü, bulunduğu sektörün riskli olup olmadığı gibi hususlara bilgi formunda yer verilir.
- Müşterinin kabulünden sonra, sorumlu denetçiler işin kabulünü etkileyen bir bilgi edinmişse bu durumda konuyu derhal bağımsız denetim şirketimizin yönetimine taşıyarak, kuruluş tarafından gerekli işlemlerin yapılması sağlanır.
- Bağımsız denetim sözleşmesi, bağımsız denetim şirketimizin bağımsız denetim görevini üstlenmeyi kabul ettiğini, bağımsız denetimin amacını ve kapsamını, bağımsız denetçinin müşteriye ve müşterinin bağımsız denetçiye karşı sorumluluklarını ve bağımsız denetim sonunda müşteriye verilecek olan bağımsız denetim raporu türlerine ilişkin hükümleri içerir.
- Bağımsız denetim şirketimiz, müşterileri ile bağımsız denetim sözleşmesi yapmadan önce, üstlenilecek bağımsız denetimin kendilerine getirebileceği riski tespit etmek, bağımsız denetimin kapsam ve planlamasını belirlemek amacıyla gerekli bilgi ve belgeleri sorumlu denetçiler vasıtasıyla araştırmakla yükümlüdür.
- Sorumlu denetçiler, bağımsız denetim sözleşmesi imzalamadan önce denetim ücretinin belirlenmesi ile ilgili hususları ve müşteri temaslarını bizzat yazılı olarak yerine getirirler.
- Bağımsız denetim sözleşmesi, sorumlu denetçi tarafından bütün destekleyici belgeleri ile birlikte yazılı taslak olarak bağımsız denetim şirketimizin yönetim kuruluna sunulur.
- Bağımsız denetim sözleşmesi, denetim şirketimizin yönetim kurulu onayı ile ve noter tasdikli imza sirkülerinde belirlenen sorumlu denetçi tarafından imzalanarak yürürlüğe girer.
- Bağımsız denetim sözleşmesinde değişiklik yapılması için geçerli bir gerekçenin olmadığı durumlarda sözleşme değişikliği kabul edilmez. Yönetim kurulu tarafından, bağımsız denetime mevcut bağımsız denetim sözleşmesi hükümlerine göre devam edilmemesi kararının alınması halinde denetim şirketimiz tarafından bağımsız denetimden çekilme kararı alınabilir ve durum gerekçesi ile birlikte 7 gün içinde yönetim kuruluna bildirilmek üzere denetim komitesine ve Kuruma bilgi verilir.
- Denetim şirketinin yeni veya mevcut bir müşteriden yeni bir denetim sözleşmesi kabul edebilmesi için gerekli yeterlik, beceri, kapasite ve kaynaklara sahip olup olmadığının değerlendirilmesi, söz konusu denetime özgü yükümlülüklerin ve ilgili tüm kademelerdeki mevcut şirket personelinin niteliklerinin gözden geçirilmesini gerektirir. Bu gözden geçirme,
- Denetim şirketi personelinin ilgili sektörlere veya denetim konularına ilişkin bilgi sahibi olup olmadığı,
- Denetim şirketi personelinin ilgili düzenleme ve raporlama hükümlerine ilişkin deneyimlerinin veya gerekli bilgi ve becerileri etkin biçimde edinebilme kabiliyetinin olup olmadığı,
- Denetim şirketinin gerekli yeterlik, beceri ve kapasiteye sahip yeterli personelinin bulunup bulunmadığı,
- İhtiyaç hâlinde uzmanlardan faydalanma imkânının olup olmadığı,
- Denetimin kalitesinin gözden geçirilmesi için gerekli kıstaslara ve liyakat şartlarına sahip kişilerin bulunup bulunmadığı,
- Denetim şirketinin raporlama süresi içinde denetimi tamamlayıp tamamlayamayacağı
hususlarını içerir.
- Aşağıdaki hususlar müşterinin dürüstlüğüne ilişkin olarak dikkate alınması gereken hususlar arasındadır:
- Müşterinin ana ortaklarının, kilit yöneticilerinin ve üst yönetiminden sorumlu olanların kimlikleri ve ticari itibarları.
- İş uygulamaları da dâhil müşteri faaliyetlerinin niteliği.
- Müşterinin ana ortaklarının, kilit yöneticilerinin ve üst yönetiminden sorumlu olanların muhasebe standartlarını yorumlama ve iç kontrol çevresi gibi hususlardaki tutumlarına ilişkin olumsuz bilgiler.
- Müşterinin, denetim ücretlerini olabilecek en düşük seviyede tutmaya yönelik ısrarlı tutumu.
- Çalışma kapsamının uygun olmayan şekilde sınırlandırıldığına dair göstergeler.
- Müşterinin kara para aklama veya suç teşkil eden diğer faaliyetlerde bulunabileceğine ilişkin göstergeler.
- Denetim şirketinin seçilmek istenmesinin ve önceki denetim şirketinin yeniden seçilmemesinin nedenleri.
- İlişkili tarafların kimlik ve ticari itibarları. Genel olarak denetim şirketinin müşterinin dürüstlüğü hakkındaki bilgisi, müşteriyle ilişkisini devam ettirdiği süreyle paralel olarak artacaktır.
- Aşağıdakiler denetim şirketinin bu tür konularda bilgi edindiği kaynaklar arasında yer alabilir:
- Etik hükümlere uygun olarak mevcut veya önceki muhasebecilik ve denetim hizmetlerini sağlayanlarla kurulan her türlü iletişim ve diğer üçüncü taraflarla yapılan görüşmeler.
- Bankacılar, hukuk müşavirleri ve aynı sektörde faaliyet gösteren diğer işletmeler gibi üçüncü taraflardan veya diğer denetim şirketi personelinden toplanan bilgiler.
- İlgili veri tabanlarında yapılacak arka plan araştırmaları.
- Bir müşteri ilişkisinin devam ettirilmesine karar verilirken mevcut veya önceki denetimler sırasında ortaya çıkan önemli konular ve bu konuların ilişkinin devam etmesine olan etkileri dikkate alınır. Örneğin bir müşteri, denetim şirketinin gerekli uzmanlığa sahip olmadığı bir alanda ticari faaliyete başlamış olabilir.
- Denetimden çekilme veya denetimden ve müşteri ilişkisinden birlikte çekilmeye ilişkin politika ve prosedürler aşağıdaki hususları da içeren konuları ele alır:
- İlgili şart ve durumlar karşısında denetim şirketinin atabileceği uygun adımlar hakkında müşteri yönetiminin uygun kademeleri ve üst yönetimden sorumlu olan kişilerle müzakere edilmesi.
- Denetim şirketi çekilmenin uygun olduğuna karar vermiş ise, söz konusu denetimden veya denetim ve müşteri ilişkisinden birlikte çekilme kararı ile bu kararın sebeplerinin, müşteri yönetiminin uygun kademeleri ve üst yönetimden sorumlu olanlarla müzakere edilmesi.
- Denetim şirketinin denetime devam etmesini gerektirecek mesleki veya mevzuattan kaynaklanan bir yükümlülüğünün bulunup bulunmadığının veya söz konusu denetimden ya da denetim ve müşteri ilişkisinden birlikte çekilme kararının sebepleriyle birlikte Kuruma ve/veya diğer düzenleyici otoritelere rapor verme yükümlülüğünün bulunup bulunmadığının değerlendirilmesi.
- Önemli hususların, yapılan istişarelerin, ulaşılan sonuçların ve sonuçların dayanaklarının belgelendirilmesi.
4.4. İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ
- Gerekli yeterliğe ve beceriye sahip uygun personelin görevlendirilmesine yönelik olarak; personel ihtiyacı devamlı bir şekilde gözlenerek, objektif kuralar içinde ve belli bir plan dahilinde işe alımlar gerçekleştirilir. İlk işe alımda ve daha sonrasında ehliyet ve liyakat üstün tutulur. Personelin mesleki geliştirme eğitimlerine katılımı sağlanır.
- Her bir denetimin sorumluluğunu bir sorumlu denetçiye verir. Sorumlu denetçinin kimliği ve görevi, müşterinin kilit yöneticilerine ve üst yönetimden sorumlu kişilere iletilir. Sorumlu denetçinin uygun yeterliğe, beceriye ve görevini yerine getirme yetkisine sahip olması gözetilir. Sorumlu denetçinin sorumlulukları tanımlanarak sorumlu denetçiye bildirilir.
- Bağımsız Denetim Ekibinin Belirlenmesi ve Göreve Başlanması :
- Sorumlu denetçinin, grup olarak bağımsız denetim ekibinin uygun yetenek ve yeterlilikte olduğu ve süresi içinde bağımsız denetim standartlarına, yasal ve hukuki düzenlemelere uygun olarak bağımsız denetim işini bitirebileceği ve gerçeği yansıtan bağımsız denetim raporunu düzenleyebileceği hususlarında tereddütte olmaması gerekir.
- Sorumlu denetçiler bağımsız denetim ekibini;
- Alınan uygun eğitim ve bağımsız denetimlere iştirak yolu ile benzeri nitelikte ve zorluktaki bağımsız denetim işini anlamak ve gerçekleştirmek hususunda yeterli deneyime sahip,
- Mesleki standartlar ve yürürlükteki mevzuat hakkında bilgili,
- Bilgi teknolojileri dahil uygun düzeyde teknik bilgiye sahip,
- Müşterinin faaliyette bulunduğu sektör dahilinde yeterli bilgiye sahip,
- Mesleki muhakeme kullanabilme kabiliyeti olan,
- Kalite kontrol politika ve prosedürlerini yeterince kavramış,
bağımsız denetçilerden oluşturmak zorundadırlar.
- Bağımsız Denetçilerin Eğitimi :
- Bağımsız denetim şirketi yönetim kurulunca oluşturulan eğitim ekibi tarafından, bağımsız denetçilerin yeterli mesleki bilgiye sahip olmasını temin etmek üzere her 3 aylık dönemin son haftasının son iş gününde düzenli ve sürekli hizmet içi eğitime tabi tutulurlar.
- Denetim şirketimizde, kıdemli denetçi, denetçi ve denetçi yardımcısı olarak çalışan personelin bu eğitim çalışmalarına katılmaları zorunludur. Makul mazeretini bildirenler bu süre içinde eğitim çalışmalarına katılmayabilirler.
- Denetim şirketi, bünyesinde teknik imkânların ve eğitim kaynaklarının bulunmaması gibi hâllerde şirket kadrosunda yer almayan uygun yeterliğe sahip kişilerin hizmetinden yararlanabilir.
4.5. DENETİMİN YÜRÜTÜLMESİ
4.5.1. Denetimin Yürütülme Kalitesinin Tutarlılığı
- Sorumlu denetçi, bağımsız denetim faaliyetinin bağımsız denetim standartları ile yasal ve hukuki düzenlemelere uygun olarak yapılması sürecinde;
- Yönlendirme
- Gözetim
İle ilgili hususlardan ve bağımsız denetim raporunun gerçeği yansıtacak şekilde hazırlanmasından sorumludur.
- Sorumlu denetçi, bağımsız denetim ekibindeki bağımsız denetçileri aşağıda belirtilen hususlarda yazılı/sözlü olarak bilgilendirerek bağımsız denetim faaliyetini yönetir.
- Ekiptekilerin sorumlulukları,
- İşletme faaliyetlerinin özelliği ve doğası hakkında bilgiler,
- Bağımsız denetim işinin yürütülmesiyle ilgili ayrıntılar.
- Bağımsız denetim ekibindeki bağımsız denetçilerin sorumluluğu, kendilerine verilen işi;
- Objektif bir bakış açısı ve mesleki şüphecilik ve özenle etik ilkeleri gözeterek yerine getirmeleri,
- Bağımsız denetim ekibindeki kıdemsizlerin daha kıdemli denetçilere sorular yöneltmesi beklenir.
- Bu kapsamda ekipte yer alan kıdemsiz denetçilerin kendilerine verilen işin amacını kavrayabilmeleri için bağımsız denetimin ekip çalışması ve refakat çalışması şeklinde yürütülmesi sağlanır.
4.5.2. Yönlendirme ve Gözetim
- Sorumlu denetçinin gözetimi aşağıdaki hususları içerir:
- Bağımsız denetim çalışmasında kaydedilen aşamayı takip etmek.
- Ekip üyelerinin yetenek ve yeterliliklerini göz önüne alarak işi tamamlamak için sürelerin yeterli olup olmadığı, verilen talimatları anlama düzeyleri ve işin planlandığı gibi yürütülüp yürütülmediğini tespit etmek.
- Bağımsız denetim sonunda ortaya çıkan hususları, önemliliklerini göz önüne alarak saptamak ve planlanmış bağımsız denetim programını buna uygun olarak güncellemek.
- Danışma gerektiren hususları belirleyerek daha kıdemli denetçiler ile konuyu görüşmek.
4.5.3. Gözden Geçirme
4.5.3.1. Komitedeki Bağımsız Denetçilerin Gözden Geçirme Sorumluluğu
- Daha kıdemli ekip üyelerinin daha kıdemsizlerin işlerini incelemeleri temeline dayanır. Bu konuda bağımsız denetçiler aşağıdaki hususları dikkate alır.
- Bağımsız denetim işinin bağımsız denetim standartlarına, yasal ve hukuki düzenlemelere uygunluğu,
- Önemli konuların daha ayrıntılı olarak incelenmek üzere ortaya konulduğu, gerekli konularda fikir danışıldığı ve ulaşılan sonuçların yazılı hale getirilerek uygulandığı,
- Yapılan işin zamanlama ve içeriğinin gözden geçirildiği,
- Bağımsız denetim kanıtlarının yeterli ve bağımsız denetim raporunu destekleyecek nitelikte olduğu,
- Bağımsız denetim tekniklerinin amaçlarının gerçekleştirildiği,
4.5.3.2. Sorumlu Denetçilerin Gözden Geçirme Sorumluluğu
- Sorumlu denetçi, bağımsız denetim raporu nihai hale gelmeden bağımsız denetime ilişkin;
- Çalışma kağıtlarını incelemek,
- Denetim ekibiyle, konuları tartışmak sureti ile varılan sonuçları ve bağımsız denetim raporunu destekleyecek bağımsız denetim kanıtı toplandığı hususundan emin olması gerekir.
- Sorumlu denetçi, bağımsız denetim sırasında uygun göreceği her aşamada inceleme yapar. Bu durum, önemli konuların bağımsız denetim raporu tamamlanmadan önce ve zamanında sorumlu denetçinin isteğine uygun olarak çözümlenmesini sağlar.
- Sorumlu denetçinin tüm çalışma kağıtlarını incelemesini gerekmez. Ancak yaptığı gözden geçirmenin süresi ve kapsamını yazılı hale getirmek sureti ile çalışma kağıtlarına mühür ve paraf altında not düşerler.
- Bağımsız denetim işinin başka bir sorumlu denetçiye devredilmesi halinde, devir alan sorumlu denetçi değişiklik tarihine kadar yapılan tüm işlerin gözden geçirmesini yapar. Bağımsız denetimin tüm sorumluluğu bu işlemden sonra yeni sorumlu denetçiye geçer. Bu husus bir belge ile tespit edilir.
- Birden çok sorumlu denetçinin görev aldığı bağımsız denetimlerde her birinin sorumluluklarının çok iyi tanımlanması ve ekip tarafından anlaşılacak şekilde yazılı hale getirilerek bağımsız denetçilere bildirilmesi gerekir.
4.5.4. İstişare
- Zor veya tartışmalı konularda gerekli istişarelerin (danışmaların) yapılması; gerekli istişarelerin yapılması için yeterli kaynağın bulunması; İstişarelerin içeriği ve kapsamı ile istişare neticesinde ortaya çıkan sonuçların yazılı hâle getirilerek belgelendirilmesi ve istişare eden tarafların sonuçlar üzerinde mutabık kalması; istişareler neticesinde ortaya çıkan sonuçların uygulanması için;
- Mesleki kuruluşlardan,
- Düzenleyici kuruluşlardan,
Danışma hizmeti alması mümkündür. Bu durumlarda, alınan görüş ve özelgelere çalışma kağıtlarında ayrıntılı bir şekilde yer verilmesi gerekir.
- Sorumlu denetçi;
- Denetim ekibinin, zor veya tartışmalı konularda gerekli istişareleri (danışmaları) yapması sorumluluğunu üstlenir.
- Denetim ekibinin denetim sırasında; hem kendi içinde hem de şirket içi veya dışındaki uygun seviyedeki diğer taraflarla uygun bir şekilde istişare yaptığından emin olur.
- Yapılan bu istişarelerin içeriği ve kapsamı ile istişareler neticesinde ortaya çıkan sonuçlar üzerinde, istişare edilen tarafla mutabık kalındığından emin olur.
- Yapılan istişareler neticesinde ortaya çıkan sonuçların uygulandığını belirler.
4.5.5. Denetimin Kalitesine Yönelik Gözden Geçirme
- Kurum tarafından belirlenen işletmeler ile borsada işlem gören işletmelerin finansal tablolarının denetimleri ve -varsa- denetim şirketinin, kalitesinin gözden geçirilmesinin gerekli olduğunu düşündüğü diğer denetimler için sorumlu denetçi,
- Denetimin kalitesini gözden geçirecek kişinin atandığından emin olur.
- Denetimin kalitesine yönelik gözden geçirme sırasında tespit edilenler dâhil olmak üzere, denetim sırasında ortaya çıkan önemli konuları, denetimin kalitesini gözden geçiren kişiyle müzakere eder.
- Gözden geçirme tamamlanana kadar denetçi raporuna tarih vermez.
- Denetimin kalitesini gözden geçiren kişi, denetim ekibi tarafından varılan önemli yargılar ile denetçi raporunun oluşturulması sırasında ulaşılan sonuçları tarafsız bir şekilde değerlendirir. Bu değerlendirme aşağıdakileri içerir:
- Önemli hususların sorumlu denetçi ile müzakere edilmesi,
- Finansal tabloların ve önerilen denetçi raporunun gözden geçirilmesi,
- Denetim ekibinin vardığı önemli yargılar ile ulaştığı sonuçlara ilişkin seçilen çalışma kâğıtlarının gözden geçirilmesi,
- (ç) Denetçi raporu oluşturulurken ulaşılan sonuçların ve önerilen raporun uygun olup olmadığının değerlendirilmesi
- Kurum tarafından belirlenen işletmeler ile borsada işlem gören işletmelerin finansal tablolarının denetimlerinin kalitesini gözden geçiren kişi, gözden geçirme sırasında ayrıca,
- Denetim şirketinin söz konusu denetimdeki bağımsızlığına yönelik olarak denetim ekibi tarafından yapılan değerlendirmeyi,
- Görüş farklılıkları içeren hususlar ya da diğer zor veya tartışmalı konularda gerekli istişarelerin yapılıp yapılmadığı ile bu istişareler doğrultusunda ulaşılan sonuçları,
- Gözden geçirilmek üzere seçilen çalışma kâğıtlarının, önemli yargılarla ilişkili olarak gerçekleştirilen çalışmaları yansıtıp yansıtmadığını ve ulaşılan sonuçları destekleyip desteklemediğini
mütalaa eder.
4.5.6. Görüş Farklılıkları
- Denetim ekibi içinde, istişare edilen kişilerle veya -uygun hâllerde- sorumlu denetçi ile denetimin kalitesini gözden geçiren kişi arasında görüş farklılıklarının bulunması durumunda denetim ekibi, denetim şirketinin bu farklılıkların ele alınmasına ve çözüme kavuşturulmasına ilişkin politika ve prosedürlerini uygular.
- Oluşturulan komite ile birlikte bağımsız denetim ekibinin içerisinde, sorumlu denetçi ile görüş farklılıklarının olduğu durumlarda konu, denetim şirketimizin yönetim kuruluna sorumlu denetçi tarafından yazılı olarak bildirilir.
- Konu denetim şirketi yönetim kurulunda karara bağlanan yönteme ve usule göre çözümlenir ve çalışma kağıtları buna göre düzenlenir.
4.5.6. Çalışma Kağıtları
- Nihai denetim dosyalarının birleştirilmesi işleminin denetçi raporu tarihinden itibaren en fazla altmış gün içinde gerçekleştirilmesi gerekir.
- Düzenleyici kuruma ve müşteriye teslim edilmiş ve denetimi tamamlanmış bağımsız denetim raporu, finansal tablolar ve çalışma kağıtları dosyalar halinde denetim şirketimiz arşiv sorumlusuna 10 yıl saklanmak üzere bir belge ile teslim edilir.
- Çalışma kâğıtlarında yer alan bilgilerin açıklanması için müşteri tarafından verilmiş özel bir yetki veya söz konusu açıklamayı zorunlu kılacak yasal veya mesleki bir zorunluluk bulunmadığı sürece şirket personelinin söz konusu bilgilerin gizliliğini devamlı olarak sağlaması zorunludur.
- Elektronik ortamdaki çalışma kâğıtlarına erişimi sadece yetkili kullanıcılarla sınırlandırmak amacıyla denetim ekibi üyeleri arasında şifre kullanılması esastır.
- Denetimin uygun aşamalarında düzenli aralıklarla elektronik çalışma kâğıtları yedeklenir.
- Islak imzalar, çapraz referanslar ve açıklayıcı notlar dâhil kâğıt ortamındaki çalışma kâğıtlarının, asıllarının tüm içeriğini yansıtacak şekilde taranmış kopyaları oluşturulur.
- Gerekli hâllerde taranmış kopyaların dizinlenmesi ve paraflanması dâhil taranmış kopyalar denetim dosyalarına dâhil edilir.
4.6. İZLEME
- Etkin bir kalite kontrol sistemi, kalite kontrol sistemine ilişkin politika ve prosedürlerin yerinde ve yeterli olduğuna ve etkin şekilde işlediğine dair denetim şirketine makul güvence sağlamak için oluşturulmuş bir izleme süreci içerir. Sorumlu denetçi, denetim şirketi tarafından ve -varsa- denetim ağına dâhil diğer şirketler tarafından ortaya konan en son bilgilerle desteklenen ve denetim şirketinin izleme sürecinden elde edilen sonuçları ve bu bilgilerde belirtilen eksikliklerin denetimi etkileyip etkileyemeyeceğini mütalaa eder.
- Kalite güvence sisteminin oluşturulmasından ve işleyişinden de sorumlu olmak üzere görevlendirilen sorumlu denetçilerce kalite güvence sisteminin gözden geçirilmesini sağlamak üzere asgari 3 yıllık denetim tecrübesine sahip bağımsız denetçi ünvanına haiz bulunan üç kişilik komite oluşturulur. Bu durum, sorumlu denetçiler tarafından yazılı olarak komite üyelerine bildirilir.
- Üç kişilik komite en kıdemli bağımsız denetçi başkanlığında toplanarak denetim ekibine, tamamlanmış bağımsız denetimin çalışma kağıdı ve destekleyici belgelerini kapsayan;
- Devamlı dosyasını
- Cari dosyasını
- Hazırlanan tam takım dipnotları ile birlikte mali tablolar seti
- Denetim raporu taslağını
Sorumlu denetçi vasıtası ve talimatı ile komiteye getirilmesi sağlanır.
- Yukarıda sözü edilen belgeler ve dosyalar, raporun teslim tarihinden en az 3 gün önce komiteye teslim edilecektir. Komite başkanı bir iş bölümü yaparak derhal çalışmaya başlar.
- Finansal tabloların bağımsız denetimine ilişkin komite üyelerinin kontrolü aşağıdaki hususları içermekle beraber test çalışmalarını aşağıdaki esaslara göre yürütürler.
- Bağımsız denetim ekibinin tespit ettiği özellik arz eden riskler, ekibin değerlendirmeleri ve cevapları da dahil olmak üzere risk değerlendirmeleri,
- Önemlilik ve önemli riskler konusunda alınan kararlar,
- Denetim standartları ve bağımsız denetim ilkelerine uyum,
- Uygun denetim standartları ve bağımsızlık ilkelerine uyum,
- Bağımsız denetim sırasında tespit edilen düzeltilmiş ve düzeltilmemiş yanlışların niteliği ve önemi,
- İşletme yönetimine, yönetimden sorumlu kişilere veya düzenleyici kurumlara bildirilecek hususlar varsa gereğinin yapılması,
- Denetim ücretleri ve denetim maliyetlerinin karşılaştırılması,
- Gözden geçirme için seçilen çalışma kağıtlarının önemli kararları ve ulaşılan sonuçları gösterir nitelikte olup olmadığı,
- Makul derecede yeterli miktarda kanıt toplandığı hususu,
- Bağımsız denetim raporunun uygunluğu.
- Komitenin varlığı ve denetim işlemlerini gözden geçirmesi sorumlu denetçinin sorumluluğunu azaltmaz ve ortadan kaldırmaz. Sorumlu denetçi komitenin her türlü gözden geçirme çalışmalarına her zaman katılır veya yakinen izler. Komite çalışmalarının sonucunda, olumlu sonuca ulaşıldığında;
- Makul derecede kanıt toplandığı,
- Çalışma kağıtlarının içerik ve şekil olarak doğru düzenlendiği,
- Finansal raporun gerçeği yansıttığı
Şeklinde komite üyelerinin imzasını taşıyan son bir çalışma kağıdı düzenleyerek sorumlu denetçinin bilgisine sunarlar. Sorumlu denetçi bu aşamadan sonra bağımsız denetim görüşünü oluşturur ve imzalar ve imzalı finansal tablolarla birlikte denetim raporu teslim günü öğlene kadar denetim ekibi başkanı olan bağımsız denetçiye teslim eder. Denetim ekibi tarafından ciltli hale getirilen yeterli sayıdaki bağımsız denetim raporu, yapılan denetim hizmetine karşılık olarak düzenlenen fatura ile birlikte müşteriye teslim edilir. Ayrıca rapor, bu ekip tarafından hazırlanan yazı ile de düzenleyici kuruma süresinde gönderilir.
- Bağımsız denetim görüşü, şayet şartlı, olumsuz veya görüş bildirmeme şeklinde olursa, bu türde görüş verilmesinin veya geriş bildirilmemesinin nedenleri, tespit edilen örneklerle birlikte açıklanacaktır.
- Denetim sözleşmesi bazında, tamamlanan her denetim sürecinin sonunda, bağımsız denetim ekibindeki bağımsız denetçiler sorumlu denetçi tarafından;
- Liderlik konumu
- Sorumluluk ve görev duygusu
- Performans
Hususlarında bir değerlendirme yaparak bir görev raporu düzenleyerek denetim şirketi yönetim kurulu başkanına sunmak zorundadır. Bu rapor, bağımsız denetçilerin terfi ve ücret zamlarında dikkate alınarak işlem yapılır.
4.7. BELGELENDİRME
- Denetçi çalışma kâğıtlarında,
- İlgili etik hükümlere uygunluk sağlanması açısından tespit edilen sorunlara ve bu sorunların nasıl çözüldüğüne,
- Yürütülen denetim için geçerli olan bağımsızlık hükümlerine uygunluk sağlanıp sağlanmadığı konusunda ulaşılan sonuçlar ile denetim şirketiyle yapılan ve bu sonuçları destekleyen müzakerelere,
- Müşteri ilişkisinin ve denetim sözleşmesinin kabulü ve devam ettirilmesine ilişkin ulaşılan sonuçlara,
- Denetim sırasında yapılan istişarelerin içeriği ve kapsamı ile bu istişareler neticesinde ortaya çıkan sonuçlara,
yer verir.
- Denetimin kalitesini gözden geçiren kişi söz konusu denetimle ilgili olarak,
- Denetimin kalitesine yönelik gözden geçirmeye ilişkin şirket politikalarının gerektirdiği prosedürlerin uygulanmış olduğunu,
- Denetimin kalitesine yönelik gözden geçirmenin, denetçi raporu tarihinde veya öncesinde tamamlanmış olduğunu,
- Gözden geçiren kişinin bilgisi dâhilinde denetim ekibinin vardığı önemli yargılar ile ulaştığı sonuçların uygun olmadığına dair kanaat oluşturmasına sebep olacak çözüme kavuşturulmamış herhangi bir konunun bulunmadığını
belgelendirir.
Madde 14- Yürürlük
Bu Şeffaflık Raporu 30/04/2020 tarih ve 01 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile oybirliği ile kabul edilmiştir.
XIII- KURUM TARAFINDAN İSTENEN DİĞER BİLGİLER
2019 yılında Kurum tarafından Kuruluşumuzdan istenen diğer bilgi olmamıştır.
XIV- DİĞER HUSUSLAR